Қабанбай батыр кесенесі Целиноград ауданы Қабанбай ауылынан 5 шақырым жерде орналасқан.

Ту көтеріп, ел қорғаған сүйікті батырына халық Қабанбай деп атады (азан шақырып қойған аты- Ерасыл), мәңгілік даңқы бар, ол туралы көптеген ескерткіштер (поэмалар, аңыздар, толгаулар, арнаулар) орнатты.

Қабанбай XVII ғасырдың соңында Қожағұл батырдың отбасында дүниеге келген. Жоңғар-қазақ соғысының басында Қабанбайдың әкесі мен ағасы алғашқы құрбандары болады. Сіздер білетіндей, халықтың ашуы қайғыдан басталады. Ол 16 жасында Қабанбай күресушілердің қатарына қосылды. Әскери ортада тәрбиеленген жас жігіт қолмен күресудің техникасы мен әдістерін игерді, сондай-ақ тактикалық шайқас жүргізуді білді, ол тез беделді болды.

Ол шайқастарда ерекше батылдық танытып, сол үшін бірінен соң бірнеше аттарға ие болды: Ізбасар деген ат- әкесінің ерлік істерін жалғастырушы, Карбала – жас жігіт, күш иесі, Дарабоз - ерекше, Қабан-  жабайы қабандарды жайратып, «Қабан батыр» деп аттанған.  Соңғы ат Қабанбай жалпыға танымал есім болып қалып, ал Қаракерей жауынгерлік ру ұраны болды.

Кейініректе Қабанбай батыр қазақтың ұлт-азаттық жауынгерлерінің басшысы болып, бірақ өзінінң  қатардағы сарбаз болып, біртіндеп бірінші жасақтың  басшысы (жүзбасы), полк басшысы (мыңбасы), ірі қолбасшы (түменбасы), 1723 жылы  жойқын апат басталғанда, Қабанбай Қазақ хандығының астансы, киелі Түркістан қаласынның қорғаныс басшысы болып тағайдалды. Ал кейін  Алакөл шайқас (1725), Шұбартеңіз шайқас (1728),  Бұланты шайқасы (1729), Аңырақай шайқасы (1729), Ілі шайқасы, (1730), Шаған шайқасы (1735), Шорғын шайқасы (1740) сияқты стратегиялық маңызды шайқастардың басшысы болды. Қабанбай қырық жылдан астам уақыт бойы ұлт азаттық соғыстың туы астында соғысып, осы уақытқа дейін белгілі  ол 103 ірі шайқасқа қатысқан.

Ақмола облысының Целиноград ауданы Қабанбай батыр ауылдық округінің аумағында тарих және мәдениет объекті Қабанбай батыр кесенесі орналасқан.

2000 жылдың 3 қарашасында Рождественка ауылында Сарыадыр учаскісінде (қазіргі Қабанбай батыр атындағы ауыл) елге танымал қазақ батырының ескерткіші ашылды. Ұлы адамдар ежелгі уақытта төбе жерленген, олардың сенімін және рухын нығайта отыра, тіпті алыс қашықтықтан адамдар өздері туралы еске салды. Тарихи дереккөздерде Қабанбай батыл жауынгер ретінде еске түсіреді. XVIII ғасырдың аяғында оның жетекшілігімен жоңғарларды жеңіп шығып, қазақтарды қырылудан құтқарды.

Батырдың жерленген жерінде 25 метрлік кесене орнатылған. Ғимараттың жалпы ауданы 41,3 шаршы мерт.

Кесененің композициялық идеясы- дала архитектурасы үшін дәстүрлі болып табылады, қазіргі заманғы үлгіде жасалған. Қызыл кірпіштің құрылымы мен шатыры ирандық сәулетшісі - Кабус мұнарасы, XI ғасырдың басындағы мұнара кесенесін еске түсіреді.

Кесененінің көкке созылған тетігі қызықты түрде ұйымдастырылған, кіріс беріс бөлігі тартымды орндалған. Кесененің цилиндрлі көлемі мен порталдың призмалық көлеміннің контрасты үйлесімділігі жалпы композицияға сай болып келеді. Кесене камерасының шеңберленіп келетін ішкі жағы күмбезі қырлы дөңгелек-конусты шатырмен жабылған. Күмбездіктің негізіндегі саңылаудың ашылуы, көшпенділер қолданатын ауа-райынның ыстығында киіз үйдің ауасын тазарту үшін желдету әдісін еске салады. Бұл жобаның әдісін Ақжайық Сайменов, сәулеті ежелгі жаңа мағыналық және пластикалық мүмкіндіктерін табу үшін жасалған әрекеті.